OD SOFOKLESA DO RÓŻEWICZA TEATRALNE TWARZE ANNY CHODAKOWSKIEJ
Wystawa ze zbiorów Archiwum Artystycznego Teatru Narodowego, Teatru Studio i Teatru Scena Prezentacje w Warszawie.
Fotoreportaż St. Dziubaka z wernisażu
Wystawa towarzysząca XXXII Barbórkowej Dramie Teatralnej
ANNA CHODAKOWSKA, aktorka Teatru Narodowego w Warszawie, Należy do grona wielkich indywidualności polskiego teatru. Jest znakomitą aktorką. Jak każda wybitna i niepokorna osobowość budzi kontrowersje i wymyka się łatwym ocenom. W pracy nastawiona jest na poszukiwania. Reżyserzy wiedzą, że jest od zadań specjalnych. Nazywana jest prowokatorką wyobraźni. Zdobywa widza dzięki sile uczuciowej swoich postaci. Nigdy nie pozostawia widza obojętnym. Wciąż intryguje i niepokoi.
Dla sceny odkrył ją Adam Hanuszkiewicz. Jest najsłynniejszą i najmłodszą polską Antygoną, Balladyną i Salomeą, dzięki którym jej nazwisko znalazło się w Encyklopedii Powszechnej. Ktoś napisał przed wielu laty, że na jej twarzy wypisana jest melancholia wyczekiwania, w oczach czai się tęsknota, a w uśmiechu kryje tajemnica. Ktoś inny nie tak dawno – że pasuje do niej parafraza z Becketta: „Wszystko w niej jest. Wszystko, co jest na tej zasranej planecie”.
Jest obecna w teatrze od 36 lat. Adam Hanuszkiewicz nazwał ją typem samotnicy, a prof. Maria Janion powiedziała kiedyś, że gra kobiety mediumiczne. O jej aktorstwie pisali i piszą najwybitniejsi krytycy teatralni.
„Myślę, że zawód jest dla niej wciąż wyborem i trwaniem, ale bywa też gorzkim rozczarowaniem. Miała momenty spełnień – u Hanuszkiewicza, u Grzegorzewskiego, u boku Tadeusza Łomnickiego, gdy razem grali Becketta w Studio pod reżyserską batutą Libery, kiedy była Kasandrą Christy Wolf.
Jest jedną z twarzy dwóch teatrów – Hanuszkiewicza i Grzegorzewskiego. I jest aktorką jakoś przez nich osieroconą. Po Grzegorzewskim nie pojawił się nikt, kto umiałby uczynić z niej część swojego teatru” (Jacek Wakar).
Jedni mówią o niej – nawiedzona, inni – szalona, a jeszcze inni, że nosi tajemnicę, której pilnie strzeże. Obdarzona jest niekonwencjonalnym poczuciem humoru i dystansem. Do siebie, zawodu i świata.
W 1973 r. ukończyła z wyróżnieniem warszawską PWST im. A. Zelwerowicza. Dla teatru odkrył ją Adam Hanuszkiewicz. Powierzył jej w głośnym przedstawieniu dyplomowym tytułową rolę w „Antygonie” Sofoklesa (prem.11.01.1973, Teatr Mały), nagrodzoną na 13. Kaliskich Spotkaniach Teatralnych i zaangażował do swojego Teatru Narodowego.
Z zespołem Hanuszkiewicza związana była w latach 1973 – 1983 i tam zagrała swoje wybitne role: Ofelia „Hamlet”, Balladyna Słowackiego, Salomea „Sen srebrny Salomei”, Bianka „Białe małżeństwo”, Pani Kapuleti „Romeo i Julia”, Ona „Leśmian”.
W latach 1983 – 1997 była aktorką Teatru Studio za dyrekcji Jerzego Grzegorzewskiego m.in. Greta „Pułapka”, Wróżka „Affabulazione”, Kobieta „Komedia”, Olga „Kartoteka”, „Sny wg Pieśni Maldorora”, Kasandra Ch. Wolf, Lamentacja o Mackie Majchrze „Opera za trzy grosze”, Desdemona „Cztery komedie równoległe”, „Tak zwana ludzkość w obłędzie”, Dziewczyna „Działania uboczne”, Sylwia „Usta milczą dusza śpiewa”, Kiksa „Francis Bacon”, Hoss „Kły zbrodni”, Arsena „Mizantrop”, Królowa Małgorzata „Iwona księżniczka Burgunda”.
Po objęciu dyrekcji Teatru Narodowego przez Jerzego Grzegorzewskiego w 1997 r. ponownie związana jest z tą sceną m.in. Nike Napoleonidów „Noc listopadowa”, Klaudestyna „Halka Spinoza”, Alicja „Taniec śmierci”, Bella – Bello „Nowe Bloomusalem”, Radczyni „Wesele”, Szarlotta „Wiśniowy sad”, Aktorka C „Duszyczka”, Anna „Władza”, Pani Parnelle „Tartuffe”, Stara kobieta „Stara kobieta wysiaduje”.
Grała gościnnie w Teatrze Stara Prochownia (Claire „Pokojówki”, 1980), Teatrze Scena Prezentacje ( Stella „Przy drzwiach zamkniętych”, 1981; „Piosenki Leo Ferre”, 1997; Annie „Harcerki”, 2004; Natalia „Nieznana sztuka”, 2005; Arkadina „Mewa albo Czajka”, 2008), Teatrze na Woli ( tytułowa Fedra J. Racine`a, 1993), Teatrze im. J. Osterwy w Lublinie ( reżyseria i tytułowa rola w „Antygonie” Sofoklesa, 1995) i Teatrze Kamienica (Rina „Mleko”, 2009).
W swoim dorobku artystycznym ma udział w ponad 40 spektaklach Teatru Telewizji m.in. Ewa „Wyruszyć o świcie”, Katia „Światła wieczoru”, Jess „Epidemia zbrodni”, Celia „Kapelusz pełen deszczu”, Shirley „Nie do obrony”, Oliwia „Wieczór trzech króli”, Eulampia „Stepowy król Lir”, Aurora „Ciężkie czasy”, Sekretarka „Kartoteka”, Francis „Falanster”, Dolly „Stolik na pięć osób”, Ella-Kate-Ringmore „Poza miastem”, Przybyszewska „Ogień na wichrze”, Izabela „Kobieta zawiedziona”, Karen „Coś do ukrycia”, Jennifer „Jej historia”, Karin „Żelazna konstrukcja”.
Wystąpiła w ponad 30 filmach, ale popularność przyniosły jej seriale telewizyjne „Doktor Murek” (Tumka) i „W labiryncie” (Renata).
W 2003 r. ukazała się jej płyta ze Złotej Kolekcji Polskiego Radia. Ukończyła swój pierwszy film autorski „Minotaur”, w którym wystąpiła jako aktorka, producent i reżyser.
Sezon 2009/2010, swój trzydziesty szósty na scenie, rozpoczęła powrotem po latach do legendarnej już „Mszy wędrującego” według Edwarda Stachury w reżyserii Krzysztofa Bukowskiego do muzyki Romana Ziemlańskiego (gitara), przedstawienia owianego legendą, które na początku lat 80-tych było doświadczeniem tamtego pokolenia. Ze Stachurą wędrowała po najdalszych zakątkach kraju przez prawie 20 lat. Prezentowała ten spektakl ponad trzy tysiące razy.
Jest wykładowcą na Wydziale Aktorskim Wyższej Szkoły Komunikowania i Mediów Społecznych im. Jerzego Giedrojcia w Warszawie. Jest przewodniczącą Społecznego Komitetu Obrońców Zwierząt i Prezesem Stowarzyszenia Obrońców Zwierząt „Arka”.
19.XI. o godz. 17.00 odbył się wernisaż wystawy z udziałem Anny Chodakowskiej, która zaprezentowała swoje legendarne przedstawienie „Msza wędrującego” wg Edwarda Stachury
Wystawa ze zbiorów Archiwum Artystycznego Teatru Narodowego, Teatru Studio i Teatru Scena Prezentacje
w Warszawie.
patronat: Pracownia Dokumentacji Teatru Instytutu Teatralnego im. Zbigniewa Raszewskiego
w Warszawie
kurator wystawy: Andrzej Wilgosz
aranżacja plastyczna: Bożena Wójtowicz – Ślęzak
