Współczesne Lasowiaczki będą w centrum wydarzeń zaplanowanych przez Tarnobrzeski Dom Kultury w ramach V Festiwalu Kultury Lasowiackiej. Będzie niezwykła wystawa, pokaz mody, a także spotkanie z autorką słynnych „Chłopek” Joanną Kuciel-Frydryszak.

Tarnobrzeski Dom Kultury po raz kolejny jest operatorem Festiwalu Kultury Lasowiackiej, który odbędzie się już po raz piąty w lipcu w kilkunastu miejscowościach regionu. Tarnobrzeska odsłona skupiać się będzie wokół kobiet – Lasowiaczek, zarówno tych działających w obszarze tradycji, jak i współczesnych mieszkanek tego terenu.

– W swoim projekcie chcemy skierować uwagę na kobiety oraz na transmisję wartości, tradycji i kultury – mówi koordynatorka tarnobrzeskiej części Festiwalu Renata Domka. – W naszym regionie mieszka mnóstwo osób, którym bliska jest tradycja Lasowiaków i zauważyłam, że w większości to są kobiety. To one prowadzą warsztaty, działają w zespołach, prowadzą swoją działalność zawodową, rozwijają pasje i zainteresowania wokół lasowiackich zwyczajów, pieśni, obrzędów, strojów i wartości. Dlatego chcemy je zaprezentować i podkreślić ich rolę w odkrywaniu na nowo tych tradycji naszego regionu oraz współtworzeniu naszej lokalnej kultury.

Już w czerwcu odbyła się akcja pod hasłem „Serce Lasowiaczki”, w ramach której organizatorzy zachęcali mieszkanki regionu do przesyłania swoich zdjęć. Zebrane w ten sposób fotografie stworzą kolaż w kształcie serca lasowiackiego, który zostanie zaprezentowany na wystawie w Galerii Tarnobrzeskiego Domu Kultury. Sama wystawa będzie symbolem przekazu tradycji i jej transmisji do współczesności.

– Zobaczymy tu efekty niesamowitej sesji zdjęciowej – mówi Renata Domka. – Zaprosiliśmy do niej osoby z naszych okolic, szczególnie aktywne w popularyzowaniu kultury lasowiackiej, żyjące nią, tworzące ją od lat. Zdjęcia zostały wykonane dawną XIX-wieczną techniką mokrego kolodionu, przy użyciu zabytkowego sprzętu.

Fotografie wykonał stalowowolski fotograf Piotr Radecki. Wernisaż wystawy odbędzie się 10 lipca o godz. 18.00. Podczas spotkania będzie można nie tylko zobaczyć efekty sesji oraz akcji „Serce Lasowiaczki”, ale także premierowo zostaną zaprezentowane projekty najnowszej kolekcji Justyny Wesołowskiej, która także będzie nawiązywać do głównego tematu wydarzenia. Będzie też można skosztować tradycyjnych lasowiackich przekąsek, które przygotują członkinie Zespołu Ludowego Cyganianki.

Kolejna część tarnobrzeskiego programu odbędzie się w niedzielę 13 lipca. Tego dnia Tarnobrzeski Dom Kultury odwiedzi autorka bestsellerowej książki pt. „Chłopki. Opowieść o naszych babkach” – Joanna Kuciel-Frydryszak. Rozmowę z pisarką poprowadzi Renata Domka.

– Porozmawiamy m.in. o roli kobiet w kulturze ludowej, w tym w szczególności w kulturze lasowiackiej. To właśnie one – kobiety, były i są najaktywniejsze w dziedzinie kultury ludowej i kultury w ogóle. Zastanowimy się, dlaczego tak się dzieje i jakie to ma znaczenie. Porozmawiamy też o dziedzictwie, o tym, co nam nasze babki dały, co dziś wciąż nas konstytuuje, jak z tego czerpać, a może jak się od tego dziedzictwa uwolnić. Zaprosimy także uczestników do dyskusji z autorką – mówi koordynatorka.

Spotkaniu towarzyszyć będzie performatywne czytanie fragmentów „Chłopek” i książki „Całe życie mojej mamy” autorstwa Doroty Kozioł w wykonaniu Teatru Czwartek i zaproszonych osób. Wstęp na wydarzenie jest wolny.

V Festiwal Kultury Lasowiackiej odbędzie się pomiędzy 6 a 27 lipca 2025 r. w północnej części województwa podkarpackiego. Organizatorami są: Województwo Podkarpackie i Wojewódzki Dom Kultury w Rzeszowie. W tym roku do współpracy zaprosili 12 operatorów: a także wojewódzką instytucję kultury: Muzeum Kultury Ludowej w Kolbuszowej. Festiwal tym razem zawita do 13 miejscowości województwa podkarpackiego: Baranów Sandomierski, Bojanów, Grodzisko Dolne, Kolbuszowa, Leżajsk, Medynia Głogowska, Nowa Dęba, Poręby Dymarskie, Rozalin, Rudnik nad Sanem, Stalowa Wola, Ulanów, Tarnobrzeg.

Festiwal Kultury Lasowiackiej to przedsięwzięcie unikalne pod wieloma względami. Jego celem jest popularyzacja i promocja dziedzictwa kultury materialnej i niematerialnej grupy etnograficznej Lasowiaków. Festiwal Kultury Lasowiackiej to nie tylko święto tradycji, ale również impuls dla rozwoju turystyki, kultury i lokalnej przedsiębiorczości.

Wydarzenie wpisuje się w Program wsparcia i promocji kultury lasowiackiej 2022-2027 realizowany przez Samorząd Województwa Podkarpackiego i jest finansowane z budżetu Województwa Podkarpackiego.

Więcej informacji na temat wydarzenia można znaleźć na stronach: lasowiacki.pl, wdk.kulturapodkarpacka.pl, www.tdk.tarnobrzeg.pl, a także w mediach społecznościowych Festiwalu i Wojewódzkiego Domu Kultury w Rzeszowie.

Patronat honorowy nad V Festiwalem Kultury Lasowiackiej objął Marszałek Województwa Podkarpackiego.

Na wszystkie wydarzenia festiwalowe wstęp jest bezpłatny.